donderdag 23 april 2020

Waterstof op de Groningse manier. Nr 3


💦⚡️💚 Groene waterstof is ‘booming”. Als missing link in de energietransitie en de transitie naar een duurzame industrie. Maar hoe maken we waterstof groot op zo’n manier dat iedereen profiteert? Lees hier mijn ontdekkingstocht 👇 💚🌍 

☀️💨⚡️Van Hydrogen Valley naar Hydrogen World 🌍
Een transitie is niet zomaar een simpele verandering. Een transitie is een structureel overgangsproces van een oude naar een nieuwe situatie. Dat brengt vrijwel altijd ook nieuwe problemen met zich mee. Problemen waarvoor oude oplossingen niet meer passen. Nieuwe problemen vragen om nieuwe oplossingen. 

Nieuwe oplossing
Dat geldt ook voor de energietransitie. In Groningen hebben we daarin een voorsprong vergeleken bij andere regio’s in binnen- en buitenland. Wij lopen dus al tegen problemen aan die straks overal voorkomen. We hebben veel duurzame energie en op momenten dat de zon schijnt en de wind waait, past dat niet allemaal tegelijk op het elektriciteitsnet. Ook hebben we een industrieel cluster dat wil vergroenen en dus zoekt naar alternatieve grondstoffen in plaats van aardolie en aardgas. Nieuwe problemen, waarvoor nieuwe oplossingen nodig zijn. 

Overal nodig
Groene waterstof is zo’n nieuwe oplossing. In mijn vorige blogs heb ik uitgelegd waarom dat zo is. We gebruiken wereldwijd de (basis-) producten uit de industrie. En er zijn (nog) geen andere hernieuwbare bronnen voor grootschalige energieproductie dan zonnepanelen en windmolens. Dat betekent dat groene waterstof niet alleen in Groningen een oplossing is voor de pieken in de energieproductie of als grondstof in de industrie. Die oplossing is overal nodig. In heel Nederland, in Europa, in de wereld. 

Van handtekening naar uitvoering
De afgelopen jaren moesten landen die hun handtekening zetten onder het akkoord van Parijs, die handtekening omzetten in daden. Onderhandelen en een handtekening zetten is één stap, maar de volgende stap, namelijk de vertaling naar uitvoeringsplannen, is vaak een stuk ingewikkelder. Nederland maakte de vertaling naar een uitvoeringspan in december 2019 met het Klimaatakkoord.  Ook andere landen hebben plannen opgesteld om CO2 te beperken. Ondanks dat de aanpak en het proces per land verschillen, lijken de plannen wel op elkaar. Overal zet men massaal in op energiebesparing, verduurzaming van de mobiliteit, duurzame landbouw, bouw van zonneparken en windmolens en vergroening van de industrie. 

Ecosysteem
Voor al die sectoren werd in veel gevallen eerst gezocht naar afzonderlijke oplossingen. Maar in Groningen en Noord-Nederland zagen wij al snel dat er één oplossing is voor bijna al die sectoren: groene waterstof. De productie van groene waterstof levert geen CO2-uitstoot op en draagt dus bij aan uitvoering van het akkoord van Parijs. Daarom werken we met de provincies Drenthe en Fryslân en met vele bedrijven en partners in al die sectoren aan een waterstofplan.  Dat waterstofplan maakt van Noord-Nederland een ‘Hydrogen Valley’, doordat het gaat over een totaal ecosysteem aan oplossingen door en met waterstof. Een ecosysteem, waarin kleine en grote bedrijven samenwerken om te zorgen dat er van zonne-energie waterstof wordt gemaakt, waar vrachtwagens op rijden. Een ecosysteem, waarin de waterstof die wordt gemaakt van zon en wind, ondergronds  wordt opgeslagen en wordt gebruikt als de zon niet schijnt of het niet waait. Een ecosysteem waarin een  waterstof-binnenvaartschip wordt gebouwd en waarin van windenergie e-kerosine voor vliegtuigen wordt gemaakt. 


Opschalen en vergroten
Het klinkt geweldig en dat is het ook: Noord-Nederland als Hydrogen Valley. We kregen daarvoor subsidie van de Europese Commissie. Maar dit is nog maar het begin. Deze integrale oplossingen zijn overal toepasbaar en nodig. En dus is groene waterstof ook overal nodig. Door groene waterstof overal te gaan maken en gebruiken, wordt het ook goedkoper. Eigenlijk moeten we dan het ecosysteem van de Hydrogen Valley enorm opschalen en vergroten. Van Hydrogen Valley naar Hydrogen World.

HY3 en NortH2
Gelukkig is dat uitbouwen van het ecosysteem al begonnen. Bijvoorbeeld via het samenwerkingsproject HY3, waarin Duitsland en Nederland de haalbaarheid onderzoeken van een gezamenlijke inzet op groene waterstof in de hele keten van productie tot gebruik in de industrie. Of via het project NortH2, dat voorziet in de bouw van enorme windparken in de Noordzee en een grote ‘elektrolyser’ in de Eemshaven waar de windenergie wordt omgezet in groene waterstof. De waterstof wordt vervolgens via een transportnetwerk van bestaande gasleidingen vervoerd naar industrie en consument in heel Nederland en Noordwest-Europa. 

Wereldwijde waterstofsystemen
Dit zijn grote stappen in de Europese verduurzaming en de groene waterstofeconomie. Maar een wereldwijde CO2-arme economie met daarin een echt nieuw energiesysteem gaat nog veel verder. Om compleet CO2-arm te worden op relatief korte termijn, hebben we ook uitwisseling van energie tussen continenten nodig. Volgens bijvoorbeeld professor Ad van Wijk van de TU Delft moet er, naast productie van waterstof in Europa zelf, ook worden gekeken naar andere landen voor productie van duurzame energie en waterstof. Zo zijn er bijvoorbeeld in Noord-Afrika, maar ook Oekraïne nog betere omstandigheden om zonne-energie en windenergie op te wekken. Het “Green Hydrogen Initiative” heeft al een rapport gepubliceerd voor grootschalige waterstofproductie in Noord-Afrika en Oekraïne om te gebruiken in Europa. Ook op de World Hydrogen Fuels Summit in maart 2020 in Amsterdam werd gesproken over wereldwijde waterstofsystemen. In alle gevallen gaat het grotendeels over grote wind- en zonneparken in delen van de wereld waar het door de windstromen en zonne-uren goedkoper is om duurzame energie op te wekken. Het gaat dan ook grotendeels om ontwikkelingslanden. 


Eerlijk en ecologisch verantwoord
Waarop ik me afvroeg: als er overal op de wereld grootschalige productie van duurzame energie en waterstof komt, is dit dan niet hét moment om internationale afspraken te maken over hoe we dat op een eerlijke, maar ook ecologisch verantwoorde manier doen? Dat we wereldwijde nieuwe oplossingen tegen klimaatverandering ook nieuwe ecologische en maatschappelijk verantwoorde maatstaven meegeven? Nu groene waterstof zo ‘booming’ is, is dit ook het moment om randvoorwaarden langs de lat van de Sustainable Development Goals mee te geven aan de productie van deze energiedrager. 

Welke afspraken en wie zijn daarvoor nodig? 🤷‍♀️ Volg mijn zoektocht en lees mijn volgende blog.  👩‍💻


Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Reactions? Please!